خواص درمانی خاکشیر

خواص درمانی خاکشیر و فواید دارویی آن
گیاه خاکشیر از خانواده ی شب بویان Cruciferae ، با نام علمی Sisymbrium ، یک ساله و دوساله، از تیره شب بو و به بلندی حدود هشتاد سانتی متر می باشد، قسمت پایین گیاه دارای پوششی از کرک و بالای گیاه بدون کرک و در بعضی موارد تمام گیاه بدون کرک است.

برگ های گیاه خاکشیر یا همان خاکشی دارای بریدگی های عمیق و دو یا سه بار تقسیم شده است. گل های آن زرد رنگ می باشد. میوهی آن خورجین دراز به طول پانزده تا سی و پنج میلی متر و عرض یک میلی متر به حالت راست می باشد که در داخل غلاف خورجین، دانه ها قرار دارند. تخم آن ریز، کمی دراز و مایل به قرمز یا قرمز تیره است.

محل رویش گیاه خاکشیر

گیاه خاکشیر به حالت خودرو در باغ ها و صحراها می روید. این گیاه در اغلب مناطق چین و در هندوستان در قسمت هیمالایای معتدله از کشمیر تا مومائون در ارتفاعات 1600 تا 4000 متر و ارقامی از آن در منطقه ی پیشاور پاکستان می روید، در ایران گونه ی یاد شده در کلاک کرج، بین تهران و سمنان، توچال دماوند، لشگرک و در مناطق شمالی ایران در مازندران و سایر مناطق شمالی و برخی مناطق دیگر می روید.

نام های دیگر خاکشیر ; خاکشور – خاکژی – شقرک – سرون – شتم – شفتره – شیوران – خاکشی – ساشپیر – خبّه .

دانه ی خاکشیر

طبیعت آن ; طبع خاکشیر گرم و تر است.

ترکیبات شیمیایی دانه خاکشیر ; روغن چرب شامل مواد بینولئیک اسید، لینولنیک اسید، اولئیک اسید، اروسیک اسید، پالمی تیک اسید، استئاریک اسید و اسانس روغنی شامل مواد بنزیل، پروپنیل، ایزوتیو، سیانات آلیل، آلیل دی سولفید، ایزوتیو سیانات، آلیل ایزوتیوسیانات.

دانه خاکشیر را بخورید، تب بر است، برای رفع التهاب پوستی مانند کهیر مؤثر می باشد، برای رفع کرم معده – انگل و سنگ کلیه و مثانه نافع است، اشتها آور است، بازکننده ی گرفتگی صدا می باشد، از بین برنده ی مواد زاید اطراف نخاع، کم کننده برودت احشا و از بین برنده ی اخلاط ریه می باشد، حرکات دودی امعا را تحریک می کند، دافع جراحات است و خون را صاف و غلظت خون را درمان می کند.
آن را با شیر مخلوط کنید و با عسل شیرین کرده و بخورید. برای باز شدن رنگ چهره و افزایش نیروی جنسی نافع است، اگر ده روز هر روز شیر با خاکشیر خورده شود، سبب فربهی انسان می شود ، چاق کننده و نارحتی های بلغمی را برطرف می کند.
آن را سنگ شو کرده با گلاب یا آب خالص خوب جوشانید تا شکفته شود و بخورید. قی آور است و از آن در موارد مسمومیت که لازم است قی آورده شود استفاده می شود.

دیگر خواص درمانی دانه خاکشیر

بیست گرم دانه خاکشیر را در دهان بریزید و بدون آب، آن ها را کم کم با آب دهان تر کنید و بلغم نمایید، اسهال و دل پیچه را درمان می کند.
خواص درمانی خاکشیر برای درد معده و سرگیجه ; دانه خاکشیر را آب سرد و کمی قند مخلوط کنید و بخورید. درد معده و سرگیجه را برطرف می کند.
دانه خاکشیر را تمیز کنید، در ظرفی بریزید و روی آن آنقدر یخ بمالید تا رنگش روشن شود و بسیار خنک گردد، بعد مقداری سکنجبین با آن مخلوط کرده بخورید. غلیان صفرا، خشک شدن دهان و عطش حاصل از گرما، سردرد و کهیر را درمان می کند.
خاکشیر را بجوشانید و آب و دانه را با هم میل کنید. برای کاهش حدّت سرخجه و سرخک، جدری یا آبله و شری (مخملک) مفید است، جوشانده ی آن را با نبات در مواقع نزله و هنگام یبوست مزاج به اطفال بدهید، بسیار مفید می باشد.
شیاف ساخته شده از دانه های خاکشیر و گذاشتن در رحم ؛ برای التیام زخم رحم و کمک به وضع حمل آسان کمک می کند.