خواص شیرین بیان , خواص درمانی ریشه شیرین بیان در طب سنتی
شیرین بیان گیاهی است ; ( با نام علمی Glycyrrhiza glabra ) ، از تیره ی فرعی پروانه واران و از خانواده ی Leguminosae ، خودرو و علفی که در اکثر نواحی و شهرهای ایران می روید و در باغ ها بر روی بانه های انگور، کنار دیوارها و دامنه ی کوه ها به وفور یافت می شود.
انواع شیرین بیان
این گیاه دو نوع دارد که از نظر شکل ظاهری شبیه به هم هستند اما از نظر خواص فیزیولوژیکی کاملا متفاوت می باشند.
- ریشه ی یکی از آن ها تلخ مزه بوده و تقریبا سمی است و تلخه یا تلخ بیان نام دارد.
- دیگری که مورد نظر طب سنتی است ; ریشه ای شیرین مزه دارد که شیرین بیان نامیده می شود.
دیگر مشخصات و خواص درمانی شیرین بیان
گیاهی است چند ساله ; دارای ساقه ی هوایی دراز، برگ های آن مرکب و تعداد برگچه های آن فرد و اغلب یازده عدد است.
برگچه ها بیضی شکل با کناره ی صاف و به رنگ سبز غباری هستند ; گل های آن آبی، بنفش، سفید و زرد می باشد. ریشه ی شیرین بیان خیلی عمیق در زمین فرو می رود و چوبی است ; و پوست آن قهوه ای سیر تا سیاه می باشد و مغز ریشه ی آن زرد رنگ با مزه ی شیرین است.
مشخصات و فواید ریشه شیرین بیان
نام های دیگر ریشه شیرین بیان
ریشه ی مجو – ریشه ی بویانه – بیخ محک – بیخ مهلک – چوب آزار – گیاه شیرین – رگلیس ; کلیس – کلیسره بوه – کلیسر بزه – راسین دور کلیس – میجو – متکی – مژو – مجو – مگ – محک ; مک – مویانه – بویانه – سوس – اصل سوس – ریشه ی اصل سوس.
طبیعت و طبع ریشه شیرین بیان گرم و تر است.
ترکیب شیمیایی ریشه شیرین بیان ; ماده ی گلیسیریزین – یک آنتو کسانتین گلی کوزید – یک فلاوونوزید – گلیسیرتینیک اسید – گلیسیریزیک اسید – ایزولیکیریتین – لیکیر یتوزید.
خواص درمانی ریشه شیرین بیان ( خواص شیرین بیان )
- یک قاشق گرد کوبیده ی مغز آن را در یک فنجان آب گرم بریزید ; بعد صاف کنید و آب آن را شب بنوشید. بی خوابی را برطرف می کند.
- هفت روز صبح ناشتا آن را پوست بکنید، نیم کوب کنید، با تخم شلغم بجوشانید و آبش را بنوشید ; یا آن را با برگ توت فرنگی به اندازه ی مساوی بجوشانید و آب آن را بنوشید ; آسم یا تنگی نفس را درمان می کند.
- چهل روز هر روز صبح ناشتا در آب جوشانده ی آن گز علفی را حل کنید ; بعد آن را صاف کرده و بنوشید، یا چهل روز صبح ناشتا آن را با ریشه ی انار به اندازه ی مساوی بجوشانیدوآب آن راصاف کرده بنوشید ; قارچ داخل معده رابرطرف می کند.
طرز تهیه عصاره شیرین بیان برای درمان زخم معده
نیم کیلو از ریشه شیرین بیان را پس از پوست کندن نیم کوب کنید و پنج ساعت در دو لیتر آب بخیسانید ; بعد بجوشانید آن قدر که آب به نصف برسد، بعد آب آن را صاف کنید ; هفتاد و پنج گرم گز خونسار در آن حل کنید و مجددا صاف کرده و هر روز صبح ناشتا دو فنجان از آن را بخورید، زخم معده را درمان می کند.
خواص ریشه شیرین بیان برای سنگ کلیه و مثانه
آب دم کرده ریشه شیرین بیان را با آب جوشانده ی سیب زمینی مخلوط کنید و بنوشید ; سنگ کلیه و مثانه را برطرف می سازد، حبس البول یا بند آمدگی ادرار را برطرف می کند.
فواید جوشانده ریشه شیرین بیان
چهل تا پنجاه گرم از ریشه شیرین بیان را پوست کنده، تکه تکه کنید و در یک لیتر آب به مدت ده دقیقه بجوشانید، بعد دوازده دقیقه هم دم کنید , و آب صاف کرده ی آن را هر روز صبح و عصر هر بار یک فنجان بنوشید :
درد مثانه را تسکین می دهد،صرفه را تسکین می دهد، گرفتگی صدا را برطرف می کند ; آرام بخش اعصاب است ; تب های کهنه و رطوبتی را قطع می کند، روشن کننده چشم و بالابرنده ی قدرت بینایی می باشد ; یبوست معده را برطرف کرده از تشنجات معده جلوگیری می کند و هضم غذا را آسان می سازد ; برونشیت، قصب الریه و سیاه صرفه را درمان می کند، سردرد های کهنه را تسکین می دهد.
دیگر خواص دارویی و درمانی ریشه شیرین بیان
- اگر آب جوشانده ی مغز ریشه شیرین بیان را گرم گرم در گلو روزی سه بار قرقره کنید ; آنژین را درمان می کند.
- اگر دویست گرم از ریشه شیرین بیان را پوست بکنید و در یک لیتر آب بیست دقیقه بجوشانید ; بعد پانزده دقیقه آن را دم کرده و با آب صاف کرده ی آن چشم را بشویید ; قرمزی چشم را برطرف می سازد و اگر با آن دهان شویه کنید، خشکی دهان را برطرف و خون ریزی لثه را درمان می کند.
ضرر و مضرات شیرین بیان
تذکر ( مضرات شیرین بیان ) : توجه داشته باشید که ریشه ی شیرین بیان عمل عضلات نرم را کمی کند و فشار خون را بالا می برد.
مشخصات و خواص عصاره شیرین بیان
نام های دیگر عصاره شیرین بیان ; رب سوس – رب اصل سوس – رب السوس – قرظ – اقاقیا.
خواص درمانی عصاره ریشه شیرین بیان
خشک آن را مثل غبار نرم بسایید و در چشم بکشید. زردی چشم و لک های سفید چشم را برطرف می کند.
عصاره شیرین بیان را بر موضعه بمالید. ورم و درد مفاصل را درمان می کند ; کوفتگی و ضربه خورگی عضو را بهبود می بخشد.
خواص درمانی برگ شیرین بیان
- آب تازه ی برگ شیرین بیان را بگیرید و بر پوست سر ضماد کنید. تا حدی از ریزش مو جلوگیری می کند.
- برگ شیرین بیان را بجوشانید و آب آن را به زیر بغل یا کنج ران یا پاها یا میان انگشتان و هر کجا که بو می دهد بمالید ; بوی بد را از بین می برد.
